Phương trình mặt cầu - Ôn thi tốt nghiệp

Ôn thi tốt nghiệp THPT
Phương trình mặt cầu

Mặt cầu tâm I (a; b; c) và có bán kính R có phương trình 
+ Dạng 1.
$$\boxed{(S): {(x - a)^2} + {(y - b)^2} + {(z - c)^2} = {R^2}}$$
Phương trình ${x^2} + {y^2} + {z^2} - 2ax - 2by - 2cz + d = 0$ với ${a^2} + {b^2} + {c^2} - d > 0$ 
là phương trình của mặt cầu có tâm I (a; b; c) và bán kính $R = \sqrt {{a^2} + {b^2} + {c^2} - d} $.
Để một phương trình là một phương trình mặt cầu, cần thỏa mãn hai điều kiện:
Hệ số trước ${x^2},{\rm{ }}{y^2},{\rm{ }}{z^2}$ phải bằng nhau và ${a^2} + {b^2} + {c^2} - d > 0$ 

Bài toán. Viết phương trình mặt cầu

Dạng 1. Mặt cầu tâm I (a; b; c) và có bán kính R
$${{{(x - a)}^2} + {{(y - b)}^2} + {{(z - c)}^2} = {R^2}}$$
Dạng 2. Viết phương trình mặt cầu (S) có tâm I (a; b; c) và đi qua điểm $A\left( {{x_A};\,{y_A};\,{z_A}} \right)$
Phương pháp giải 
+ Tâm của mặt cầu I (a; b; c).
+ Bán kính mặt cầu:
$R = IA = \sqrt {{{\left( {{x_A} - a} \right)}^2} + {{\left( {{y_A} - b} \right)}^2} + {{\left( {{z_A} - c} \right)}^2}} $
Dạng 3. Viết phương trình mặt cầu (S) có đường kính AB với $A\left( {{x_A};{\mkern 1mu} {y_A};{\mkern 1mu} {z_A}} \right)$, $B\left( {{x_B};{\mkern 1mu} {y_B};{\mkern 1mu} {z_B}} \right)$ cho trước.
Phương pháp giải:
+ Tâm mặt cầu là trung điểm của đoạn AB: $I\left( {\frac{{{x_A} + {x_B}}}{2};{\mkern 1mu} \frac{{{y_A} + {y_B}}}{2};{\mkern 1mu} \frac{{{z_A} + {z_B}}}{2}} \right)$.
+ Bán kính mặt cầu:
$R = \sqrt {{{\left( {{x_B} - {x_A}} \right)}^2} + {{\left( {{y_B} - {y_A}} \right)}^2} + {{\left( {{z_B} - {z_A}} \right)}^2}}$

Bài tập phương trình mặt cầu trong các đề thi Tốt nghiệp THPT

Câu 1. (ĐTK2022) Trong không gian Oxyz, mặt cầu $\left( S \right):{\left( {x + 1} \right)^2} + {\left( {y - 2} \right)^2} + {z^2} = 9$ có bán kính bằng
 A. 3.
 B. 81.
 C. 9.
 D. 6.
Câu 2. (Đề Tham Khảo 2021) Trong không gian Oxyz, mặt cầu $\left( S \right):{x^2} + {\left( {y - 1} \right)^2} + {z^2} = 9$ có bán kính bằng
 A. 9.
 B. 3.
 C. 18.
 D. 6.
Câu 3. (Đề Tham Khảo 2020 Lần 1) Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu $\left( S \right):\,{\left( {x - 1} \right)^2} + {\left( {y + 2} \right)^2} + {\left( {z - 3} \right)^2} = 16$. Tâm của mặt cầu đã cho có tọa độ là
 A. $\left( { - 1\,;\, - 2\,;\, - 3} \right)$.
 B. $\left( {1\,;\,2\,;\,3} \right)$.
 C. $\left( { - 1\,;\,2\,;\, - 3} \right)$.
 D. $\left( {1\,;\, - 2\,;\,3} \right)$.
Câu 4. (Đề Tham Khảo 2020 Lần 2) Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu $\left( S \right):{\left( {x - 2} \right)^2} + {\left( {y + 4} \right)^2} + {\left( {z - 1} \right)^2} = 9$. Tâm của mặt cầu đã cho có tọa độ là
 A. $\left( { - 2;4; - 1} \right)$.
 B. $\left( {2; - 4;1} \right)$.
 C. $\left( {2;4;1} \right)$.
 D. $\left( { - 2; - 4; - 1} \right)$.
Câu 5. (Mã 102 - 2020 Lần 1) Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu $(S):{x^2} + {y^2} + {(z - 1)^2} = 16$. Bán kính của mặt cầu (S) bằng
 A. 32.
 B. 8.
 C. 4.
 D. 16.
Câu 6. (Mã 101- 2020 Lần 2) Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu $(S):{(x + 1)^2} + {(y + 2)^2} + {(z - 3)^2} = 9$. Tâm của mặt cầu có tọa độ là
 A. $( - 2; - 4;6)$.
 B. $(2;4; - 6)$.
 C. $( - 1; - 2;3)$.
 D. $(1;2; - 3)$.
Câu 7. (Mã 104 - 2019) Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu $\left( S \right):\,\,{x^2} + {y^2} + {z^2} - 2y + 2z - 7 = 0$. Bán kính của mặt cầu đã cho bằng
 A. $\sqrt {15} $.
 B. $\sqrt {7} $.
 C. 9.
 D. 3.
Câu 8. (Đề Minh Họa 2020 Lần 1) Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu (S)  có tâm $I\left( {0\,;\,0\,;\, - 3} \right)$ và đi qua điểm $M\left( {4\,;\,0\,;\,0} \right)$. Phương trình của (S) là
 A. ${x^2} + {y^2} + {\left( {z + 3} \right)^2} = 25$.
 B. ${x^2} + {y^2} + {\left( {z + 3} \right)^2} = 5$.
 C. ${x^2} + {y^2} + {\left( {z - 3} \right)^2} = 25$.
 D. ${x^2} + {y^2} + {\left( {z - 3} \right)^2} = 5$.
Câu 9. (Mã 110 - 2017) Trong không gian hệ tọa độ Oxyz, tìm tất cả các giá trị của m để phương trình ${x^2} + {y^2} + {z^2} - 2x - 2y - 4z + m = 0$ là phương trình của một mặt cầu
 A. $m < 6$.
 B. $m \ge 6$.
 C. $m \le 6$.
 D. $m > 6$.
Câu 10. (Đề Tham Khảo 2019) Trong không gian Oxyz, cho hai điểm $I\left( {1;1;1} \right)$ và $A\left( {1;2;3} \right)$. Phương trình mặt cầu có tâm I và đi qua A là
 A. ${\left( {x + 1} \right)^2} + {\left( {y + 1} \right)^2} + {\left( {z + 1} \right)^2} = 5$.
 B. ${\left( {x + 1} \right)^2} + {\left( {y + 1} \right)^2} + {\left( {z + 1} \right)^2} = 29$.
 C. ${\left( {x - 1} \right)^2} + {\left( {y - 1} \right)^2} + {\left( {z - 1} \right)^2} = 5$.
 D. ${\left( {x - 1} \right)^2} + {\left( {y - 1} \right)^2} + {\left( {z - 1} \right)^2} = 25$.

Điểm đạt được = Đáp án:
Next Post Previous Post
No Comment
Add Comment
comment url